Wetenschappelijke Achtergrond
Voedingsbeheer bij Honden en Katten met Kanker: Een Evidence-Based Benadering
Kanker is een veelvoorkomend gezondheidsprobleem bij huisdieren. Ongeveer een kwart van alle honden en een vijfde van alle katten krijgt in de loop van hun leven te maken met deze ziekte. Bij honden ouder dan 10 jaar stijgt dit percentage zelfs tot bijna 50%. Door de impact van kanker op zowel het leven van huisdieren als hun eigenaren, wordt er vaak gezocht naar aanvullende of alternatieve behandelingen naast de traditionele medische zorg. Kanker is een van de grootste gezondheidsuitdagingen voor huisdieren. Dankzij wetenschappelijk onderzoek kunnen we betere behandelingen ontwikkelen en de levenskwaliteit van getroffen dieren verbeteren. Door jouw steun kunnen we samen het verschil maken.
(American Veterinary Medical Association [AVMA], z.d.)
Cachexie bij Huisdieren met kanker: Een Veelvoorkomende Reden voor Euthanasie
Cachexie (ziektegerelateerd spierverlies) is een complexe, vaak slopende conditie die veel voorkomt bij huisdieren met kanker en een negatieve invloed heeft op hun levenskwaliteit. Bij veel eigenaren kan het gewichtsverlies en de algemene achteruitgang in vitaliteit door cachexie zelfs een belangrijke reden zijn om euthanasie te overwegen. Cachexie heeft een verwoestende invloed op de algehele gezondheid en welzijn van het dier, en tast de kans op een succesvolle behandeling aan doordat het lichaam steeds minder in staat is om de noodzakelijke voedingsstoffen te verwerken.
Oorzaken van Cachexie bij Huisdieren met Kanker
1. Lichamelijke Reactie op Kanker
Bij kanker worden pro-inflammatoire cytokines vrijgegeven door het lichaam, die een kettingreactie van ontstekingssignalen in gang zetten. Deze cytokines hebben een directe impact op de hypothalamus in de hersenen, wat kan leiden tot een onderdrukking van het hongergevoel en zelfs tot anorexie. Dit proces veroorzaakt een vermindering van de eetlust en leidt op de lange termijn tot gewichtsverlies en verlies
van spiermassa.
2. Verhoogde Energiebehoefte van Kankercellen
Kankercellen hebben een extreem hoge energiebehoefte voor hun snelle groei en reproductie. In vergelijking met gezonde cellen, gebruiken kankercellen voornamelijk eenvoudige koolhydraten, zoals glucose, wat een energievretende metabolische route volgt. Dit leidt ertoe dat het lichaam meer calorieën moet inzetten voor de verwerking van deze stoffen, wat ten koste gaat van essentiële voedingsstoffen voor de rest van het lichaam. Daarnaast zorgen de verhoogde eiwit- en vetafbraak bij kankerpatiënten voor extra spierafbraak en vermindering van lipogenese, waardoor het lichaam steeds minder efficiënt voedingsstoffen opneemt.
3. Directe Invloed van de Tumor
De locatie van bepaalde tumoren kan een directe invloed hebben op het vermogen van het dier om te eten en voedsel te verteren. Tumoren in de mond, keel, of het spijsverteringskanaal kunnen eten en slikken bemoeilijken. Dergelijke tumoren kunnen symptomen veroorzaken zoals braken, diarree, en verminderde opname van voedingsstoffen. Al deze factoren dragen bij aan het gewichtsverlies en het ontstaan van cachexie.
4. Bijwerkingen van Chemotherapie en Bestraling
Chemotherapie en bestraling zijn vaak noodzakelijk voor de behandeling van kanker, maar kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals veranderingen in smaak en geur, wat de eetlust van het dier negatief beïnvloedt. Bestraling van de nek of het hoofd kan bovendien leiden tot speekselveranderingen en ontstekingen in de mond, wat het eten en slikken verder bemoeilijkt. Bij bestraling in de buik of borst kunnen ook het maag- en darmkanaal worden aangetast, met spijsverteringsproblemen als gevolg.
5. Verstoringen in het Metabolisme
Kanker veroorzaakt veranderingen in de stofwisseling, die ervoor zorgen dat voedingsstoffen op abnormale wijze worden verwerkt. Zo gebruiken kankercellen aminozuren als energiebron, wat de eiwitbalans in het lichaam verstoort. Hierdoor neemt de spierafbraak toe en ontstaat een tekort aan noodzakelijke bouwstoffen voor de rest van het lichaam. Het lichaam heeft door de ziekte een verhoogde basale
stofwisseling, maar kan door een gebrek aan eetlust de benodigde energie niet opnemen.
6. Impact van Misselijkheid
Misselijkheid is een veelvoorkomende klacht bij huisdieren met kanker, zowel door de ziekte zelf als door de bijwerkingen van behandelingen zoals chemotherapie. Misselijkheid zorgt vaak voor een afkeer van voedsel, wat bijdraagt aan gewichtsverlies en ondervoeding.
Belang van Voeding voor Huisdieren met Kanker
De metabole veranderingen bij dieren met kanker en de verstoorde opname van voedingsstoffen maken het noodzakelijk om een zorgvuldig uitgebalanceerd dieet te handhaven. Voor veel eigenaren is het behoud van een goede energiebalans en een adequate voeding een hoge prioriteit, omdat dit kan bijdragen aan een betere kwaliteit van leven. Voeding die rijk is aan goed verteerbare eiwitten, essentiële aminozuren, en omega-3 vetzuren met EPA en DHA kan helpen om de nadelige effecten van cachexie deels tegen te gaan. Cachexie is een vaak een slopende aandoening die de levenskwaliteit van huisdieren aanzienlijk verlaagt en de beslissing tot euthanasie kan versnellen wanneer het dier ernstig lijdt.
- Ogilvie GK. Interventional nutrition for the cancer patient. Clin Tech Small Anim Pract. 1998;13(4):224–231. DOI:10.1016/S1096-2867(98)80007-8.
- Williams J, Phillips C, Byrd HM. Factors which influence owners when deciding to use chemotherapy in terminally ill pets. Animals. 2017;7:18.
- Baez JL, Michel KE, Sorenmo K, Shofer FS. A prospective investigation of the prevalence and prognostic significance of weight loss and changes in body condition in feline cancer patients. J Feline Med Surg. 2007;9:411–417.
- Marchitelli B, Shearer T, Cook N. Factors contributing to the decision to euthanize: diagnosis, clinical signs, and triggers. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 2020;50:573–589.
Trends in Voedings- en Supplementgebruik door Eigenaren van Huisdieren met Kanker
Onderzoek toont aan dat veel eigenaren, na de diagnose kanker, geneigd zijn om zelf veranderingen door te voeren in het dieet van hun huisdier:
- 65% van de hondenbezitters kiest voor een alternatieve behandeling voor hun hond met kanker.
- Meer dan 30% van de eigenaren geeft hun huisdieren orale supplementen, vaak zonder veterinaire goedkeuring of begeleiding.
- Meer dan 50% kiest voor een niet-traditioneel voedingspatroon nadat de diagnose van kanker is gesteld.
Deze aanpassingen worden vaak gemaakt in de hoop de levenskwaliteit van het huisdier te verbeteren, maar brengen ook risico’s met zich mee. Honden met kanker hebben juist een grotere behoefte aan een kwaliteitsvol, uitgebalanceerd dieet. Ongebalanceerde, zelf samengestelde diëten zonder begeleiding van een dierenarts kunnen leiden tot tekorten of verkeerde verhoudingen in voedingsstoffen, wat vooral gevaarlijk kan zijn voor honden met een verzwakt immuunsysteem.
Het Belang van Dieethistorie en Counsel van Klinische Specialisten
De trend richting alternatieve voedingsstrategieën, zoals graanvrij of biologisch, onderstreept het belang van correct voedingsadviezen bij dieren met kanker. Om een goede voedingsbeoordeling te maken, is het essentieel dat dierenartsen gedetailleerde informatie krijgen over de dieethistorie, inclusief het gebruik van supplementen en snacks. Dit helpt niet alleen bij het identificeren van risico’s, zoals bacteriële
besmettingen door rauw vlees, maar ook bij het ontwikkelen van advies op maat dat eigenaren helpt om verantwoorde voedingskeuzes te maken voor hun huisdier.
Het Gebruik van ‘Treats’ en Voedselverrijkingen bij huisdieren met Kanker
Veel eigenaren geven snoepjes aan hun huisdier met kanker om de eetlust te stimuleren of om medicatie gemakkelijker toe te dienen. Uit onderzoek blijkt dat 94,2% van de eigenaren treats geeft aan hun hond met kanker. Van deze groep gebruikt 23,9% snacks als voedselverrijking om de eetlust van hun huisdier te bevorderen, terwijl 47,7% koekjes combineert met medicatie. Ondanks de populariteit van koekjes is het aanbod van ‘veterinair goedgekeurde’ diëten en snacks voor honden met kanker beperkt, wat eigenaren vaak richting niet-goedgekeurde opties stuurt.
- Lana SE, Kogan LR, Crump KA, Graham J, Robinson NG. The use of complementary and alternative therapies in dogs and cats with cancer. J Am Anim Hosp Assoc. 2006;42:361–365.
- Rajagopaul S, Parr JM, Woods JP, Coe JB, Verbrugghe A. Owners’ attitudes and practices regarding nutrition of dogs diagnosed with cancer presenting at a referral oncology service in Ontario, Canada. J Small Anim Pract. 2016;57:484–490.
- Seifried HE, McDonald SS, Anderson DE, Greenwald P, Milner JA. The antioxidant conundrum in cancer. Cancer Res. 2003;63:4295–4298.
Conclusie
Aangezien veel huisdiereigenaren aanpassingen maken in het dieet van hun huisdier na een kankerdiagnose, is het essentieel dat dierenartsen deze veranderingen monitoren en voedingsadvies bieden dat is gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Dit helpt om de
gezondheid van het huisdier te optimaliseren en ondersteunt eigenaren bij het maken van veilige keuzes voor hun huisdieren.
Aanbevolen Dieet voor Honden met Kanker
Het dieet voor honden met kanker moet gericht zijn op het behoud van spiermassa, het minimaliseren van metabole en gastro-intestinale intoleranties, en het optimaliseren van de levenskwaliteit van het huisdier. De belangrijkste voedingsdoelen zijn het ondersteunen van het immuunsysteem, het bevorderen van spierbehoud en het verbeteren van de eetlust, wat essentieel is voor de effectiviteit van de behandeling en de algehele gezondheid van het dier.
Een aanbevolen dieet voor honden met kanker bevat de volgende kenmerken:
1. Energierijk: Honden met kanker hebben vaak een verhoogde energiebehoefte door de tumor en behandelingen zoals chemotherapie. Het dieet moet dus voldoende calorieën bevatten om het gewichtsverlies te compenseren en de spiermassa te behouden.
2. Vetgehalte: Vetten zijn een belangrijke bron van energie, vooral voor kankerpatiënten, omdat ze de energiebalans kunnen herstellen en een snelle bron van calorieën bieden. Het verhoogde vetgehalte helpt ook bij het verbeteren van de smaak van het voer, wat belangrijk is voor honden met verminderde eetlust.
3. Proteïnerijk: Eiwitten zijn essentieel voor het behoud van spiermassa, vooral bij honden met kanker. Een hoog proteïnegehalte helpt niet alleen bij het behoud van spierweefsel, maar ondersteunt ook het immuunsysteem van de hond.
4. Makkelijk verteerbaar: Het dieet moet gemakkelijk verteerbaar zijn om de belasting van het maag-darmstelsel te verminderen, aangezien veel honden met kanker gevoelig zijn voor spijsverteringsproblemen.
5. Toegevoegde voedingsstoffen:
- Visolie (EPA en DHA): Omega-3-vetzuren hebben anti-inflammatoire eigenschappen, helpen cachexie (de spierafbraak die vaak voorkomt bij kankerpatiënten) tegen te gaan en ondersteunen de algehele gezondheid van het dier. Ze kunnen ook de eetlust en gewichtstoename bevorderen, wat van cruciaal belang is bij honden die moeite hebben met eten.
- L-carnitine: Dit essentiële aminozuur helpt de vetverbranding te bevorderen, waardoor spiermassa behouden blijft door de afbraak van
eiwitten te minimaliseren. - Prebiotica: Deze helpen de groei van nuttige bacteriën in de dikke darm te stimuleren, wat bijdraagt aan een gezonde microflora van het
maagdarmstelsel en een goede stoelgang. Ze bevorderen ook de algehele immuniteit en kunnen helpen bij het verlichten van maag-darmklachten die vaak optreden bij honden met kanker.
Manieren om de voedselinname te verhogen bij honden met kanker:
• Verhoog het vochtgehalte: Sommige honden geven de voorkeur aan voedsel met een hoger vochtgehalte, wat kan helpen de eetlust te stimuleren.
• Versterk het aroma: Het verhogen van de geur van het voedsel kan de eetlust bevorderen bij honden die minder enthousiast zijn over hun maaltijd.
• Probeer nieuwe voedingsopties: Variatie in het dieet kan de interesse in voedsel herstellen.
• Maak het eten gemakkelijker: Voedsel dat gemakkelijk te eten is, zoals zacht of semi-vochtig voedsel, kan honden helpen meer te eten.
Wat maakt BraveBites een goede keuze voor honden met kanker?
Onze BraveBites® semi-moist chicken bites zijn speciaal ontwikkeld om tegemoet te komen aan de voedingsbehoeften
van honden met kanker. Het biedt verschillende voordelen die bijdragen aan het
behoud van spiermassa, het bevorderen van de eetlust en het ondersteunen van de
algehele gezondheid van het dier. Hieronder wordt uitleg gegeven over de belangrijkste
bestanddelen die deze voordelen ondersteunen.
1. Hoogwaardige proteïnen (>30% DS)
BraveBites® bevat proteïnen met een droge stof (DS) van 31%, wat boven de 30% ligt die wordt aanbevolen voor honden met kanker. Dit verhoogt de verteerbaarheid van het voer, ondersteunt het immuunsysteem en helpt bij het behouden van spiermassa, kracht en energie. Het behouden van spiermassa is van cruciaal belang voor honden met kanker, aangezien spierverlies vaak optreedt als gevolg van de ziekte en de
behandelingen zoals chemotherapie.
- Saker KE. Practical approaches to feeding the cancer patient. Today’s Veterinary Practice. 2014 Jul-Aug;4(4):36-41.
- Ho VW, Leung K, Hsu A, Luk B, Lai J, Shen SY, et al. A low carbohydrate, high protein diet slows tumor growth and prevents cancer initiation. Cancer Research. 2011;71(13):4484-93.
2. Omega-3 uit zalmolie en algenolie (hoog in EPA en DHA)
BraveBites® bevat een combinatie van zalmolie en algenolie, die beide rijk zijn aan de omega-3 vetzuren EPA en DHA. Algenolie is een milieuvriendelijke keuze, omdat het direct uit algen wordt gewonnen, zonder de overbevissing van vispopulaties. Veel producten op de markt claimen hoog in omega-3 te zijn, maar omega-3 uit lijnzaadolie is bijvoorbeeld niet de beste keuze voor honden met kanker. Dit komt doordat lijnzaadolie voornamelijk alfa-linoleenzuur (ALA) bevat, dat door honden niet efficiënt wordt omgezet in de actieve vormen EPA en DHA. Daarom is het essentieel om directe bronnen van EPA en DHA te gebruiken. Daarnaast voldoet BraveBites® aan de aanbevolen ratio van omega-6 tot omega-3 (EPA/DHA) van 1:1 tot 2,5:1, wat belangrijk is om de ontstekingsremmende effecten van omega-3 optimaal te benutten. De
aanbevolen hoeveelheid van EPA en DHA in de voeding ligt tussen 0,5% en 1%, wat BraveBites® perfect voorziet.
- Cowing BE, Saker KE. Polyunsaturated fatty acids and EGFR-MAPK signaling in mammary cancer. J Nutr. 2001;131(4):1125-1128.
- Saker KE. Clinical value of fatty acids for our feline friends. In: Proceedings of Hill’s Global Symposium on Feline Care; 2006. p. 28-34.
- Huhmann MB, August DA. Surgical oncology. In: Marian M, Roberts S, editors. Clinical Nutrition for Oncology Patients. Sudbury, MA: Jones and Bartlett; 2010. p. 101-136.
3. Prebiotica
In plaats van probiotica heeft BraveBites® gekozen voor prebiotica, aangezien honden met kanker vaak immuungecompromitteerd zijn door behandelingen zoals chemotherapie. Het gebruik van probiotica kan bij immuungecompromitteerde dieren risicovol zijn, omdat ze een verhoogde kans op infecties hebben. Prebiotica, zoals fructo-oligosachariden (FOS) en mannan-oligosachariden (MOS), zijn echter voedzame
vezels die de groei van de al aanwezige gezonde darmbacteriën bevorderen, zonder het risico van pathogene micro-organismen te verhogen. FOS en MOS helpen de darmgezondheid te ondersteunen, wat bijdraagt aan een sterker immuunsysteem en een betere algehele gezondheid van de hond.
- Wernimont SM, Suchodolski JS, Jergens AE. The effects of nutrition on the gastrointestinal microbiome of cats and dogs: impact on health and disease. Front Microbiol. 2020;11:1266. doi:10.3389/fmicb.2020.01266.
- Deleemans JM, Chleilat F, Reimer RA, Henning JW, Baydoun M, Piedalue KA, et al. The use of prebiotic and probiotic interventions for treating gastrointestinal and psychosocial health symptoms in cancer patients and survivors: a systematic review. Integr Cancer Ther. 2021;20:1534735421994903. doi:10.1177/1534735421994903.
- Gavazza A, Rossi G, Lubas G, Cerquetella M, Cantatore M, Valente M, et al. Faecal microbiota in dogs with multicentric lymphoma. Vet Comp Oncol. 2018;16(1)
- Jackson MI, Jewell DE. Balance of saccharolysis and proteolysis underpins improvements in stool quality induced by adding a fiber bundle containing bound polyphenols to either hydrolyzed meat or grain-rich foods. Gut Microbes. 2019;10(3):298-320. doi:10.1080/19490976.2018.1526585.
4. Smaak en textuur
BraveBites® is ovengebakken en semi-vochtig, wat het voer smakelijker maakt en de vrijwillige voedselinname bevordert. Studies tonen aan dat honden de voorkeur geven aan semi-vochtige, chewy en zachte voeding/snacks, vooral wanneer ze niet goed eten vanwege ziekte. BraveBites® heeft verschillende tests doorstaan, waarbij monsters naar een 35-tal dierenartsenpraktijken die gespecialiseerd zijn in oncologie werden gestuurd. Zowel dierenartsen als eigenaren gaven overweldigend positieve feedback (>95%) en meldden dat honden die normaal niet wilden eten, BraveBites® met veel smaak aten. Dit komt mede doordat de ingrediënten traag in de oven worden gebakken, wat de biologische beschikbaarheid van de voedingsstoffen verhoogt en bijdraagt aan een onweerstaanbare smaak.
- Nogueira, J. P., Vasconcellos, R. S., Reis, L. F., & Saad, C. E. (2019). Palatability assessment of semi-moist dog foods compared with dry and canned diets in Beagles. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition. 103(2):447-454. DOI:10.1111/jpn.13053.
- Dimitrios, C., Schauf, S., & Bosch, G. (2019). Effect of Moisture Content of Dry Expanded Diets on Food Intake and Water Balance in Healthy Dogs. Journal of Animal Science. 97(3):1260-1270. DOI:10.1093/jas/skz043.
- Nielson S, Siebert K, Durst A, et al. The effect of food texture on food preference in dogs. Front Vet Sci. 2023;10:1506. doi:10.3389/fvets.2023.1506.
- Bourgeois F, Cayeux M, Roche B, et al. Pet food palatability and preferences: insights from sensory studies. Animals. 2024;14(3):1095. doi:10.3390/ani14031095.
- Morelli G, Silva T, Wlasow S, et al. Investigation of the palatability of soft and semi-moist dog treats. J Anim Nutr. 2018;21(4):332-340.
Conclusie
Een uitgebalanceerd dieet is essentieel voor honden met kanker. De juiste voeding kan niet alleen de algehele levenskwaliteit verbeteren, maar ook de eetlust stimuleren, de spiermassa behouden en het immuunsysteem ondersteunen. BraveBites® biedt een dieet dat specifiek is afgestemd op de voedingsbehoeften van honden met kanker, met hoogwaardige ingrediënten en essentiële voedingsstoffen die de gezondheid en het welzijn van het dier bevorderen. Door de keuze voor hoogwaardige proteïnen, omega-3 uit zalmolie en algenolie, prebiotica en een onweerstaanbare smaak, is BraveBites® een uitstekende keuze voor honden in deze kwetsbare periode van hun leven en willen we niet alleen de levenskwaliteit van hond, maar ook van baasje bevorderen.
- Fearon KC, Barber MD, Moses AG. The cancer cachexia syndrome. Surg Oncol Clin N Am. 2001;10(1):109–126.
- Saker KE. Cancer Cachexia: Current Concepts and Therapeutic Approaches. J Am Vet Med Assoc. 2014;244(4):415–422.
- Romano FR, Heinze CR, Barber LG, et al. Association between body condition score and cancer prognosis in dogs with lymphoma and osteosarcoma. J Vet Intern Med. 2016;30(4):1179–1186.
- Baez JL, Michel KE, Sorenmo K, Shofer FS. A prospective investigation of the prevalence and prognostic significance of weight loss and changes in body condition in feline cancer patients. J Feline Med Surg. 2007;9(6):411–417.
Waarom Antioxidanten Niet Altijd Aanbevolen Worden Bij Honden Met Kanker
Hoewel antioxidanten vaak als nuttig worden gezien, kunnen ze bij honden met kanker juist ongewenste effecten hebben. Tumorcellen hebben vaak al verhoogde antioxidante capaciteit, waardoor extra antioxidanten weinig invloed hebben op de tumor, maar mogelijk de werking van behandelingen zoals chemotherapie of radiotherapie verstoren. Sommige stoffen die als antioxidanten worden gebruikt, kunnen zelfs pro- oxidanten zijn, wat de tumorgroei kan bevorderen. Daarnaast zijn hoge doseringen nodig om effect te hebben, wat risico’s met zich meebrengt, zoals toxiciteit of interactie met andere medicijnen. Daarom wordt het gebruik van antioxidanten bij honden met kanker alleen aanbevolen onder begeleiding van een dierenarts.
- Seifried HE, McDonald SS, Anderson DE, et al. The antioxidant conundrum in cancer. Cancer Res. 2003;63(16):4295-4298. doi:10.1158/0008-5472.CAN-03-0711.
- Chandhok D, Saha T. Redox regulation in cancer: a double-edged sword with therapeutic potential. Oxid Med Cell Longev. 2010;3(1):23-34. doi:10.4161/oxim.3.1.10702.
- Winter JL, Barber LG, Freeman TM, et al. Antioxidant status and biomarkers of oxidative stress in dogs with lymphoma. J Vet Int Med. 2009;23(2):311-316. doi:10.1111/j.1939-1676.2009.0351.x.
Koolhydraten en Tumorgroei: Het Belang van Energieondersteuning
Ondanks bezorgdheid over het 'Warburg-effect' (waarbij kankercellen glucose gebruiken voor energie), blijkt uit recent onderzoek dat het effect van koolhydraten op de tumorgroei niet zo eenduidig is als vaak wordt verondersteld. In feite zijn er aanwijzingen dat een zorgvuldig gekozen koolhydraatgehalte kan bijdragen aan een positieve energiebalans en de algehele gezondheid van de hond, zonder negatieve
effecten op de tumor. BraveBites® bevat goed verteerbare koolhydraten die helpen bij het behouden van een optimale energie-inname, vooral voor honden die moeite hebben met het eten of het behouden van gewicht door kanker of behandelingen zoals chemotherapie. Dit koolhydraatgehalte zorgt ervoor dat het voer voldoende vetten en eiwitten bevat, wat de algehele voedingswaarde en de spierondersteuning bevordert.
- Wang S, Dong L, Wu X, et al. Effects of dietary carbohydrates on tumor growth and energy metabolism in cancer patients. Nutr Cancer. 2023;75(4):1025-1037. doi:10.1080/01635581.2023.1850854.
- Clemmons D, Snell W. Carbohydrate metabolism in cancer: A balanced approach to nutritional therapy. Vet Comp Oncol. 2023;21(2):280-295. doi:10.1111/vco.12372.
- Alberghina L. The Warburg effect explained: Integration of enhanced glycolysis with heterogeneous mitochondria to promote cancer cell proliferation. Int J Mol Sci. 2023;24(21):15787. doi:10.3390/ijms242115787.